วันอาทิตย์ที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2555

ภาษาร่ะยองวันล่ะคำ : พ่อแก่ แม่คุณ (๒ กันยายน ๒๕๕๕)

พ่อแก่ แม่คุณ

คนไทยเราเนี่ยะผมว่าหนะอย่างหนึ่งที่แทบจะไม่มีชาติไหนในหล้าโลกนี่เสมอเหมือนนั้่นก็คือระบบ "เครือญาติ" ที่พวกเราให้ความสำคัญและเคารพนับถือกันต่อเนื่องตลอดเรื่อยมา บางคนไม่ใช่ญาติกันจริงๆ แต่ก็นับถือกันเป็นญาติ ทีนี้ถ้าเป็นญาติกันจริงๆ ก็คงไม่ต้องพูดถึงว่าจะขนาดไหน โชคดีมากเลยที่เกิดมาเป็นคนไทย



คำที่เกี่ยวกับความเป็นญาติทางสายเลือดของคนไทยเรามีอยู่ ๑๐ คำซึ่งเป็นคำทางภาคกลางได้แก่

* ลำดับสูงสุดหรือลำดับที่ ๑ คือ เทียด (พ่อ,แม่ของทวด)
* ลำดับที่ ๒ ทวด (พ่อ,แม่ของปู่หรือย่า,หรือตา,ยาย)
* ลำดับที่ ๓ ปู่,ย่า,ตา,ยาย (พ่อ,แม่ของพ่อหรือแม่)
* ลำดับที่ ๔ พ่อ,แม่
* ลำดับที่ ๕ ลูก
* ลำดับที่ ๖ หลาน (ลูกของลูก)
* ลำดับที่ ๗ เหลน (ลูกของหลาน)
* ลำดับที่ ๘ ลื่อ (ลูกของเหลน) ... ในภาษาไทยไม่มีคำว่า "โหลน" นะครับ
* ลำดับที่ ๙ ลืบ (ลูกของลื่อ)
* ลำดับที่ ๑๐ ลืด (ลูกของลืบ)

ว่างๆ ท่านลองนับตัวท่านกับบรรพบุรุษท่านใดซักคนดูนะครับแล้วจะีรู้ว่าท่ืานอยู่ในลำดับชั้นหรือญาติที่เรียกชื่อว่าอะไร ยิ่งถ้าเป็นชั้น "ลืบ" หรือ "ลืด" แล้วสุึดๆ ไปเลย

เอาล่ะ ที่ว่ามานั้นเป็นการนับญาติในภาษา(ภาค)กลาง ซึ่งส่วนใหญ่แล้วแต่ละภาคหรือแต่ละถิ่นก็จะคล้ายๆ กันนั่นแหละ จะมีผิดเพี้ยนหรือเรียกแตกต่างกันไปบ้างนิดๆ หน่อยๆ เท่านั้นเอง

แล้วที่ร่ะยองล่ะเขาพูดว่ายังไง ตอบว่าก็เหมือนๆ กันแหนะ (นั่นแหละ) แต่จะผิดไปจากภาคกลางนิดนึงตรงการเรีัยกญาติลำดับ ๓ ในส่วนของพ่อกับแม่ของแม่ซึ่งภาคกลางเรียกว่า "ตา" และ "ยาย" เอ้อ แล่้วร่ะยองเรียกว่าไงฮิ อ้ะอ๊า น่าสนใจดีเกี๊ยะ ตามมาเลยผมจะเฉลยให้ฟัง

"ตา" คนร่ะยองพูดว่า "พ่อแก่"
"ยาย" คนร่ะยองพูดว่า "แม่คุณ" (บางแห่งพูดว่า "แมะคุณ")

ชักตัวอย่างเช่นในภาพที่ผมนำมาประกอบนั้นเป็น "พ่อแก่" , "แม่คุณ" และ "เพาะ" ของผมวันทำบุญครบรอบวันเสียของเพาะที่พังราดไทยซึ่งพวกเราจะทำเป็นประจำทุกปีรวมถึงทำให้ "พ่อแก่ , แม่คุณ" ด้วย

ซ้ายมือสุดของภาพ "พ่อแก่" ท่านนี้ชื่อ "พ่อแต่ง เชื้อพลบ" (เป็น "เพาะ" ของ "แมะ" ผม) คนถัดมา "แม่คุณ" ชื่อ "แม่จำรัส เชื้อพลบ" (เป็น "แมะ" ของ "แมะ" ผม) ส่วนอีกท่านคือ "เพาะ" ชื่อ "พ่อเหียน มัจฉา" ครับ

สำหรับชื่อเรียกบรรพบุรุษในลำดับชั้นนี้อีก ๒ คำคือ "ปู่" กับ "ย่า" นั้น คนร่ะยองก็เรียกว่า "ปู่" ก๊ะ "ย่า" เหมือนกันครับ แต่สำเนียงการพูดของเรา "ชั่ดเจน" แบบร่ะยองแหนะ ไม่ "เหน่อ" เหมือนคำพูดของคนภาคกลางเขาหรอก แบบนั่นพู่ดเหน่อ แต่พวกเรา "คนร่ะยอง" พูด"ชั่้ด"

คนร่ะยองที่ไปอยู่ที่ไกลๆ อย่าืลืมกลับร่ะยองกันมั่งหนะ
พ่อแก่แม่คุณรออยู่

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น