ความทรงจำครั้งเยาว์วัย : ตอน “หัดไถนา” (๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๘)

วันนี้วันเสาร์แรม ๔ ค่ำ เดือน ๖ ปีจอ วันหยุดของฉันกับเพื่อนๆ หลังจากคร่ำเคร่งกับการเรียนหนังสือที่โรงเรียนวัดพังราดมาทั้งอาทิตย์

ตอนเช้าช่วงฉันยังไม่ตื่นดีเพาะเอา “อีลิง” กะ “ไอ้ตูบ” ควายใหญ่ ๒ ตัวของบ้านเราออกไถนาซึ่งเช้านี้เพาะไถที่อันข้างบ้านนี่แหละ (“อัน” คำร่ะยองในที่นี้หมายถึง “นาที่เอาดินกั้นไว้เป็นแปลงๆ”) ระหว่างไถฉันได้ยินเพาะพูด “ต่าน-ค่าว” อยู่ตลอดเวลา ซึ่งคำว่า “ต่าน-ค่าว” นี้ก็คือคำบอกให้ควายหันไปตามทิศทางที่ต้องการ โดย “ต่าน” หมายถึง “ทางซ้าย” ส่วน “ค่าว” หมายถึงทางขวา ฉันได้ยินเสียงรวมถึงเห็นภาพการไถนาแบบนี้มาตั้งแต่จำความได้ ฉันชอบภาพแบบนี้และฉันก็อยากจะลองไถนาเป็นมั่งจะได้ช่วยเบาแรงเพาะเพราะตอนนี้ฉันก็เริ่มโตแล้ว

หลังตื่นนอนและล้างหน้าแปรงฟันเสร็จฉันเดินไปหาเพาะในนาอันที่เพาะไถอยู่โดยบอกเพาะว่าอยากจะลองหัดไถนาดูบ้าง เพาะมองหน้าฉันพร้อมยิ้มและพูดว่า “อ้ะ ไอ้หนูนี่เอาได้เกี๊ย เอ้า ลองดูฮิ่ เพาะจะหัดให้” ว่าแล้วฉันก็เดินลงไปในนา จับคันไถพร้อมเชือกที่จะใช้ชัก (ดึง) ให้ควายหันไปในทิศทางที่ต้องการ

“ไอ้ตูบต่าน,อีลิงค่าว....” ฉันพูดแบบนี้ตามที่เพาะบอกขณะหัดไถนาอย่างสนุกสนาน เนื้อตัวฉันกับเพาะเลอะมอมแมมด้วยขี้โคลนทั้งตัวแต่ฉันรู้สึกว่ามันหอม มันเป็นภาพที่สวยงาม ฉันหัดไถนาแบบนี้ไปได้ราว ๑๐ นาทีเพาะก็ให้หยุดโดยบอกว่าวันนี้พอก่อนเพราะนาที่ไถเนี่ยอีกพักหนึ่งแมะกับคนแถวบ้านจะมาช่วยกันดำให้เสร็จก่อนเพลเพาะจะต้องไถให้เสร็จก่อน ส่วนการหัดเอาไว้มีเวลาว่างเพาะจะหัดให้ใหม่ ขอบคุณนะเพาะ

“ไอ้ตูบต่าน,อีลิงค่าว....”

ด.ช.สุพจน์ มัจฉา บ้านพังราดไทย หมู่ ๔ ตำบลพังราด อำเภอแกลง จังหวัดร่ะยอง
วันเสาร์แรม ๔ ค่ำ เดือน ๖ ปีจอ (๒๓ พฤษภาคม ๒๕๑๓)