“ไม้ขัดหม้อ" : ไม้วิเศษ,ไม้สารพัดประโยชน์ (๒ ตุลาคม ๒๕๕๘)

แมะ : แมะบอกขี่ครั่งขี่หนแล่วว่าไม่ให้ค่บก๊ะไอ้นี้ดลูกตาแป้นยายเบี้ยวก็ยังไม่ฟัง นี่เถ้าขืนมึงลองไปค่บก๊ะมันอีกครั่งก็ แมะจ้ะฟาดด้วยม่ายขัดหม้อซะให้หลังลายเลย คอยดูฮิ่ 
ลูก : แหนะ

ครัวเรือนคนบ้านเราสมัยก่อนนั้นสิ่งที่จำเป็นต้องมี “ไม่มีไม่ได้” อย่างหนึ่งก็คือ “ไม้ขัดหม้อ” ครับ สมัยนั้นไฟฟ้งไฟฟ้าไม่มี การหุงหาอาหารก็หุงจากถ่านบนเตากะโล่ที่วางไว้บนบล็อกสี่เหลี่ยมซึ่งมีดินเหนียวบดแน่นอยู่ พอข้าวสุกดีแล้วก็เอาไป “ดง” เพื่อเทน้ำออกข้าวออกและเตรียมไว้ให้เจ้าบ๊อกใต้ถุนบ้านกิน (แต่บางคนก็กินเองด้วย แบบว่ามันเหนียว ข้นและอร่อย ยิ่งถ้าเหยาะน้ำตาลกะเกลือลงไปอีกนิดหน่อยแล้วล่ะก็แซบอย่าบอกใครเชียว) การเทน้ำข้าวที่หุงก็ต้องปิด “ฝา-ร่ะ-มี” (ฝาหม้อ) ก่อนพร้อมเอาไม้ขัดหม้อขัดไว้ไม่ให้ฝา-ร่ะ-มีหลุดออก คะเนว่าน้ำข้าวในหม้อหมดแล้วถึงค่อยเอาไปอุ่นบนเตาอีกทีจนระอุดีก็ยกออกมา

แม้ต่อมาภายหลังบ้านเรือนส่วนใหญ่จะใช้ไฟฟ้าในการหุงหาอาหารกันแล้วก็ตามแต่ไม้ขัดหม้อก็ยังมีความจำเป็นอยู่เพราะบางทีต้องต้มกุ้งมั่ง ต้มผักมั่ง อะไรต่อมิอะไรมั่งด้วย เมื่อต้มเสร็จแล้วตอนจะเทน้ำต้มทิ้งก็ใช้ไม้ขัดหม้ออีกนั่นแหละทำแบบการหุงข้าว

ประโยชน์อีกอย่างหนึ่งของไม้ขัดหม้อก็นี่เลยใช้เป็น "ไม้วิเศษ" สำหรับเฆี่ยนตูดเด็กดื้อครับ เด็กที่พ่อแม่ว่าอะไร พูดอะไร สอนอะไรไม่ค่อยจะฟัง ไม่ค่อยจะจำน่ะพอได้ยินคำว่า “เดี๋ยเหอะ เพาะจ้ะเอาม่ายขัดหม้อฟาดซ้าให้หลังลายเชีย” รับรองกลัวลานหัวหดกันเป็นแถวๆ เด็กบางคนนะจากที่เคยเกเร ไม่เชื่อฟังพ่อแม่ ว่าอะไรก็ไม่ยอมพอโดน “ไม้ขัดหม้อ” เข้าซักทีสองทีกลับกลายเป็นอีกคนไปเลยก็มี แหม่ "วิเศษจริงๆ" ไม้ขัดหม้อนี่
……….
เอ้า พี่น่องบ้านเราคนไหนตอนเด็กๆ เคยถูกเพาะถูกแมะฟาดด้วยม่ายขัดหม้อมั่งรั่บสาร่ะภาพออกมาซ้าดีๆ เหอๆๆๆๆ